Xalq zəkasının məhsulu kimi mənəvi sərvətimiz olan bayatılarımızın biri aşağıdakı misralarla tamamlanır: “Tikdim ki, izim qala”. Bu cəhətdən maddi mədəniyyət nümunələri olan tikililər, abidələr və qalalar əsrlərlə insanlığın mənəvi qüdrətinin, onun qurub-yaratmaq enerjisinin daşıyıcısına, maddi sübutuna çevrilir, müasir nəslə yaxın və uzaq keçmişini tanıdır, tarixə şahidlik möhürü vurur. Hər şeydən öncə isə insan əməyinin real daşıyıcısına çevrilir. Hər bir tikinti, hər bir kərpic inşaatçı-bənnanın əməyini, ürəyinin hərarətini, biləyinin təpərini, orijinal dəst-xətini nümayiş etdirir. Bir sözlə, hər bir tikili canlanaraq usta sənətkarın həyat salnaməsinə çevrilir. Eynilə kustar xalq sənətkarlığı nümunələri, məişət və kənd təsərrüfatı alətləri, geyim əşyalarının varlığı da həmin missiyanın daşıyıcısına çevrilə bilər. Bunların hər birində xalqımızın ən qədim təsəvvür və görüşlərinin, inam və etiqadlarının proyeksiyası və cizgiləri qalmaqdadır. Bu isə insana keçib gəldyi tarixi yolu addım-addım izləməyə, haradan gəlib hara gedəcəyini təyin etməyə kömək edir.