oyk., sadə. Azərb. Resp. Göyçay r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. R-n mərkəzindən 25 km c.-ş.-də, Şirvan düzündədir.  Oykonim qədim bulqar tayfa birliyinə daxil olan çakar/çakır tayfasının adını daşıyır. Çaxırlı qobusu (İmişli), Çaxırlı təpəsi (Masallı), Çaqarlı dağı (keçmiş Şuşa qəzası), Çaxırlı (Ermənistanın Vardenis r-nunda Sovetakert kəndinin 1978 ilədək adı) və s. coğrafi adlar da bu tayfanın adı ilə bağlıdır. Əh. 3335 (2011); maldarlıq və əkinçiliklə məşğuldur. Tam orta məktəb, uşaq bağçası, mədəniyyət evi, tibb məntəqəsi var.

Mənbə: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”, I cild, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 128;

ASE. 10 cilddə, X cild, Bakı, 1987, s. 310;

http://ensiklopediya.gov.az/az/terms/10913/cild/17

Müasir Göyçay r-nunun ərazisində türk qəbilələrinin lap qədimdən məskən salması Çaxırlı k.-nin adından bəlli olur. Tədqiqatçılar Azərb. ərazisində olan eyni yer adlarını bolqar qəbiləsi Çakarla əlaqələndirirlər. Məlumdur ki, bolqarlar ən qədim türk tayfalarından biridir. Moisey Xorenskinin (V əsr) məlumatına əsasən, bolqarlar Qafqaza ilk dəfə e.ə. II əsrdə gəlmişlər. Qeyd edək ki, qədim Azərb. dastanı “Kitabi-Dədə Qorqud”da bolqar adları çəkilir.

Vaxtilə bu k.-də 3 məscid varmış. Əfsuslar olsun ki, r-nun ikinci böyük k.-i olan Çaxırlıda indi kiçik bir məscid vardır. Məscid 1998 ildə İslam İrsinin Dirçəlişi Cəmiyyəti tərəfindən tikilmişdir.

oyk., sadə. Azərb. Resp. Göyçay r-nunun Qarabaqqal i.ə.v.-də kənd. R-n mərkəzindən 6 km c.-ş.-də, Şirvan düzündədir. Kənd Göyçay çayından ayrılan Çayarxı adlı arxın sahilində salındığı üçün belə adlandırılmışdır. Oykonim “çayın kiçik qolunun sahilində salınmış kənd” mənasındadır. Əh. 1750 (2011); heyvandarlıq və bağçılıqla məşğuldur. Ümumi orta məktəb, tibb məntəqəsi, uşaq bağçası var.

Mənbə: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”, I cild, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 133;

http://ensiklopediya.gov.az/az/terms/11398/cild/17

hidr., düz. Göyçay r-nu ərazisində çay. Hidronim “müvəqqəti axarı olan, yatağı quruyan çay” deməkdir.

Mənbə: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. I cild, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 133.

(7.3.1958, Göyçay r-nunun Qaraməryəm k. – 15.6.1992, Xanlar (indiki Göygöl) r-nunun Manaşit k. istiqamətində) – Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi, gizir.

Azərb. Xalq Təsərrüfatı İnstitutunu bitirib (1970). Çitada əsgəri xidmət keçib. Əmək fəaliyyətinə Gəncə tikiş fabrikində başlayıb, sonra Göyçay tikiş fabrikində baş mühasib vəzifəsində çalışıb. 1992 ilin martında könüllü olaraq cəbhəyə yola düşüb. O, Laçın, Ağdam cəbhələrində və Xanlar r-nunun Sarısu k.-dəki döyüşlərdə şücaət göstərib. Lakin 1992 il iyunun 13-də gedən döyüş onun üçün sonuncu vuruş olub. İki gün sonra – iyunun 15-də əbədi olaraq gözlərini yumub. E.Çəndirli Göyçay Şəhidlər xiyabanında dəfn olunub.

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti Göyçay rayon şöbəsi.

Qədim oğuz tayfalarından biridir. Əvvəllər Orta Asiyada yaşayan Çəpnilər Azərbaycana səlcuqların tərkibində gəlmişlər. Mənbələrdə cəbən, çapakı, çibni, çippi, cəbni kimi də adları çəkilir. Çəpnilər Xarəzmşah (1220-31) hərbi yürüşlərində iştirak etmişlər. Keçmiş Çəpni (Quba qəzası), Çəbni (Göyçay qəzası) və indiki Çəpli (Kəlbəcər r-nu) kəndlərinin, habelə Cabani tarixi yerinin (Şamaxı r-nu) Çəpnilərlə əlaqədar olması ehtimal edilir.

Mənbə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: V cild, “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi” nəşriyyatı, Bakı, 2014, s. 537.

oyk., sadə. Azərb. Resp. Göyçay r-nunun Çərəkə i.ə.v.-də kənd. R-n mərkəzindən 14 km c.-da, Şirvan düzündədir. XVIII əsrin birinci yarısında Nadir şahın Hindistana yürüşü zamanı vətəgələrdə işləmək üçün Çərəcə əyalətindən göndərdiyi türkləşmış seyidlər Azərb.-ın müxtəlif r-nlarına yayılmışdılar. Güman edilir ki, yaşayış məntəqəsini həmin əyalətdən köçürülmüş ailələr saldığı üçün kənd belə adlanmışdır. Əh. 764 (2011); heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğuldur. Tam orta məktəb, kitabxana, feldşer-mama məntəqəsi var.

Mənbə.: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”, I cild, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 136;

http://ensiklopediya.gov.az/az/terms/12262/cild/17

oyk., sadə. Azərb. Resp. Göyçay r-nunda kənd. Çərəkə i.ə.v.-nin (Çərəkə, Cəyirli, Çərəcə k.-ləri daxildir) mərkəzi. R-n mərkəzindən 12 km c.-da, Şirvan düzündədir. Kəndin ərazisi keçmişdə örüş yeri olduğundan belə adlandırılmışdır. Əh. 3752 (2011); heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğuldur. 2 tam orta məktəb, tibb məntəqəsi, klub, kitabxana, poçt, ATS var.

Mənbə: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”, I cild, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 136;

ASE. 10 cilddə, X cild, Bakı, 1987, s.341;

http://ensiklopediya.gov.az/az/terms/12264/cild/17

Çərəkə toponimi ilə bağlı müxtəlif fikirlər vardır. Çərəkə sözü fars dilində Quranın kiçik surələrindən tərtib edilmiş və dərsxanalarda əlifba kitabını əvəz edən kitaba deyilir. Bu sözün farsca “dörddə bir” mənası vardır. Bu k.-də vaxtilə iki məscid olmuşdur. Məscidlərdən biri indiki kənd 1 saylı orta məktəbin yanında, digəri isə indiki kənd 2 saylı məktəbin yerində olmuşdur. Bu k.-də məscid və ilk dini məktəbi Həmid Əfəndinin babası Molla Məmməd açmışdır. Bu mədrəsədə digər yerlərdən gələn insanlar da dərs almışdır. Bu k.-in adının Çərəkə olmasının bu mədrəsə ilə bağlı olduğu ehtimal edilir. Bura gələn insanlar “çərəkə öyrənməyə gedirəm” deyərlərmiş. Elə o vaxtdan bu k.-in adı Çərəkə olaraq qalmaqdadır. K.-də Qarabağlar k.-ində yaşamış Ümid Əfəndinin oğlu Abdulla Əfəndi, Həmid Əfəndi və digər savadlı din xadimləri olmuşdur.

Həmid Hacı Əhməd oğlu (1896, Göyçay qəz., Çərəkə k. – 1968) – din xadimi.

XIX əsrin sonu–XX əsrin əvvəllərində yaşamış dini şəxsiyyətlərdən biri də Həmid Hacı Əhməd oğlu olmuşdur. Həmid Əfəndi ilk dini təhsilini atası Hacı Əhməddən almışdır. Daha sonra isə təhsilini Qaraxıdır k.-də yaşamış Hacı Vahid Əfəndinin yanında davam etdirmişdir. Təhsilini Türkiyədə davam etdirmək arzusunda olsa da, onun bu istəyi baş tutmamışdır. Qızı Faizə Əhmədovanm dediyinə görə, Türkiyədən gəlib onu imtahan etmişlər. Ona dərin biliyə sahib olduğu üçün qırmızı diplom vermişdilər. Sözlərinə əlavə edərək o, atasının çoxlu əsərləri və əlyazmaları olduğunu da söylədi. Sovet hakimiyyəti illərində onun əsərləri və əlyazmaları götürülüb, geri qaytarılmamışdır. Bu gün yalnız onun atasının əlyazmalarından biri – Sədi Şirazinin “Gülüstan”ını yazdığı əlyazması qalmaqdadır. Əlyazma Hacı Ruslan Məmmədovun şəxsi kitabxanasında saxlanılır. Həmid Əfəndi 1968 ildə haqqın dərgahına köç etmişdir.

Mənbə: İ.Musayev. “Göyçay rayonundakı dini abidələr və tarixi şəxsiyyətlər”, Bakı, İpəkyolu, 2014, s. 95.