(4.4.1975, Göyçay ş. – 27.8.1993, Ağdam r-nu) – Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.

1993 ildə Milli Ordu sıralarında hərbi xidmətə başlayıb. Həmin ilin iyun ayında Goranboy bölgəsinə, bir aydan sonra isə Ağdam bölgəsinə göndərilib. R-nun Əlfəndi k.-də gedən döyüşlərdə iştirak edib. Füzuli r-nunun Kürdmahmudlu k.-də gedən ağır döyüşlərin birində aldığı güllə yarasından şəhid olub. Göyçay Şəhidlər xiyabanında dəfn olunub.

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti Göyçay rayon şöbəsi.

(6.1.1961, Göyçay r-nunun İnçə k. – 22.2.1993, Ağdam r-nunun Şelli k.) – Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi, artilleriya briqadasının batareya komandiri, leytenant.

İlk hərbi xidmətini Almaniyada keçib. Daha sonra AzPİ-ni (indiki Azərb. Texniki Universiteti) bitirib. Rayon Suvarma Sistemləri İdarəsində mexanik vəzifəsində çalışıb. 1992 ildə cəbhə bölgəsinə yola düşüb. Döyüş əməliyyatı zamanı şəhid olub. Doğulduğu k.-də dəfn olunub.

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti Göyçay rayon şöbəsi.

(8.4.1936, Göyçay ş. – 20.10.2017, Sumqayıt ş.) – pedaqoq, Əməkdar müəllim (2000).

1954 ildə APİ-nin (indiki ADPU) Tarix fakültəsinə daxil olub. 1959 ildən taleyini Sumqayıtla bağlayıb. Əvvəlcə 12 saylı məktəbdə ibtidai sinif müəllimi, sonra indiki 10 saylı məktəbdə direktor müavini, 23 saylı məktəbdə direktor işləyib. Sumqayıt ş. Təhsil Şöbəsinin müdiri (1981-83), Sumqayıt ş. Partiya Komitəsinin katibi (1983-86), N.Gəncəvi adına Texniki Təmayüllü Elitar Liseyin direktoru (1987-2011) vəzifəsində çalışıb.

“Əmək igidliyinə görə”, “Əməkdə fərqlənməyə görə”, “SSRİ təhsil əlaçısı”, “Respublika qabaqcıl maarif xadimi” döş nişanları ilə təltif olunub. “Şöhrət” ordeninə layiq görüılüb (2006), Prezident təqaüdçüsü olub (2004).

Məlumat V.Abdullayevdən alınıb.

(18.3.1971, Göyçay ş. – 27.10.1992, Xocalı r-nu) – Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşüb.

7.10.1992 il tarixdə əsgər rütbəsində hərbi xidmətə çağırılıb. 27.10.1992 il tarixdə Ağdam ərazisində, Xocalı r-nunun Fərrux yüksəkliyində itkin düşüb. Göyçay r-n məhkəməsinin 2007 il tarixli qətnaməsinə əsasən ona şəhid statusu verilib.

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti Göyçay rayon şöbəsi.

(29.3.1969, Göyçay r-nunun Mırtı k. – 6.9.1992, Ağdərə r.) – Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.

Kənd orta məktəbini bitirərək Şəki Texnologiya Texnikumuna daxil olub. İlk hərbi xidmətini RF-nin Çita vilayətində keçib. Ordu sıralarından tərxis olunandan sonra təhsilini başa vurub. 1992 ilin iyununda Naxçıvanik və Ağdərə r-nunun Çıldıran k. uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. Həmin ilin sentyabrında döyüş mövqeyindəki əsgərlərimizə silah və sursat apararkən yaxınlıqda partlayan top mərmisi onun həyatına son qoyub. Doğulduğu k.-də dəfn edilib.

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti Göyçay rayon şöbəsi.

Göyçayda ilk dram dərnəyi hələ Azərb. sovet hakimiyyəti qurulmazdan əvvəl yaradılmışdı. Ağəli Kərimov, Ağasəməd Ağayev, Ağası Məmmədov, Məhəmməd Fərzəliyev və Zahid Kərimov dərnəyin təşkil olunmasında əsas qüvvə idilər. Həmin dövrdə qadınların səhnəyə çıxması və tamaşaya baxması çox böyük qəbahət hesab olunurdu. Bu, Azərb.-ın hər yerində olduğu kimi, Göyçay teatrında da çətinlik törədirdi. Belə ki, qadın ifaçıların olmaması üzündən Ağasəməd Ağayev və Zahid Kərimov əsasən qadın rollarında çıxış etməli olurdular. İnqilabdan sonra vəziyyət kökündən dəyişdi. Dram dərnəyinə qadınlar gəlməyə başladı, dərnək üzvlərinin sayı artdı. Xəlisə Mirabova, Böyükxanım Vəzirova, Tamara Xaçaturova və başqaları tamaşaçılar tərəfindən bəyənildi. Yeni pyeslər: “O olmasın, bu olsun”, “Hacı Qara”, “Dərviş Məstəli şah”, “Arşın mal alan”, “Laçın yuvası” əsərləri tamaşaya qoyuldu və göyçaylılar tərəfindən rəğbətlə qarşılandı. 1924-28 illər arasında Resp.-da ilk dəfə olaraq Göyçay r-nunda balet dərnəyi fəaliyyət göstərib. Həmin dərnək Göyçayda yaşayan Derkanasovlar ailəsinin təşəbbüsü ilə yaradılıb. 1929 ildə xalq teatrı səviyyəsində kəndli teatrı fəaliyyət göstərmişdir. Onun həvəskar üzvləri olan Həşim Abdullayev, Ağali Əfəndi, Asya Kərimova, Sara Canıyeva, Akif Kərimov, Tofiq Kərimov və s. aktyorlarımız 1950 illərədək fəaliyyətləri ilə r-numuzun tarixini yazmışlar.

E.ə. sonuncu əsrlər və e. I əsrində Albaniyanın ərazisində torpaq və küp qəbirlərdən əlavə, təknə qəbirlər də mövcud olmuşdur. Bu tip qəbirlər Azərb.-ın kiçik bir hissəsində qeydə alınmışdır. Bura İsmayıllı, Qəbələ, Göyçay, Şamaxı zonaları aiddir. Bu tip qəbirlərin tədqiqinə XX əsrin 30 illərindən başlanmışdı. İlk dəfə olaraq Y.A.Paxomov İsmayıllı r-nunda (Mollaisaqlı k.) aparılmış qazıntılar zamanı əldə edilmiş maddi mədəniyyət qalıqları ilə yanaşı, təknə qəbir qalıqlarının da tapılmasını qeyd edir. Daha sonra 1944 ildə Qəbələdə aparılmış qazıntılar zamanı da bu tip qəbir aşkar edilmışdi. Bu cür abidələr Göyçayda və 1949 ildə Mingəçevirdə arxeoloji qazıntılar zamanı III yaşayış yerindən aşkar edilmişdi.

Mənbə: Гошгарлы Г.О. Погребения в каменных яшиках античного периода на территории Азербайджана. // Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası. Bakı, 2006.

Şirvan torpaqlarının müxtəlifliyi Göyçay r-nunda da özünü göstərir. Düzənliyin dağətəyi sahəsində açıq-şabalıdı və boz-qonur (Qaraməryəm, Qarayazı, Bığır və s.), çayın gətirmə konuslarında açıq-çəmən, boz-qonur torpaqlardır. Ərazinin bir hissəsində boz-çəməndən ibarət gilli torpaqlar vardır. İqlimi daha quru və isti olan, eləcə də yeraltı suların səthə yaxın olması nəticəsində bir sıra çəmən və torpaqlar şoranlaşmışdır. Səbəblərdən biri odur ki, rayonun cənub hissəsi qədimdə Xəzər dənizinin körfəzi olmuşdur. Torpağın alt qatlarında olan külli miqdarda duz yeraltı sular vasitəsilə üst qatlara çıxır, sonra su buxarlanır, duz isə ağ təbəqə kimi torpağın üzərində qalır. Torpağın şoranlaşmış üst qatı açıq rəngdə, fiziki tərkibi nisbətən boş, quruluşu isə layabənzər olur. R-nun torpaq örtüyünün bir hissəsi boz rəngə çalır. Bu cür ərazilərdə yağış yağan zaman güclü nəmişlik olur və burada tünd çəmən, lil-bataqlıq örtüyü əmələ gəlir. R-n ərazisindəki subasar yerlərdə çoxlu sayda çalalara təsadüf edilir. Ucar və Kürdəmir r-nlarının sərhədlərinə yaxın yerlərdə yerləşən bu çalalar şoran olur. Əsasən, belə torpaqlar r-nun cənubundadır.

Mənbə: Göyçay rayon İcra Hakimiyyəti // http://goychay-ih.gov.az/page/13.html

(11.1.1912, Göyçay ş. – 29.11.1984, Kiyev ş.) – Sovet sənaye xadimi, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1981).

1941 ildə Azərb. Sənaye İnstitutunu bitirib. II Dünya müharibəsi dövründə və ondan sonra “Saxalinneft” trestində çalışıb. 1950 ildə Neft Sənayesi Akademiyasını bitirib, sonra isə bir müddət SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyi aparatında çalışıb. 1951-57 illərdə A.Tumanov “Ukrqaz” Birliyinin (Lvov) baş mühəndisi olub. 1957 ildə isə Xarkov Xalq Təsərrüfatı Şurasının Qaz və Neft Sənayesi İdarəsinə rəhbərlik edib. 1960-65 illərdə Ukrayna Xalq Təsərrüfatı Şurasının Qaz və Neft Sənayesi İdarəsinin (Kiyev) rəisi vəzifəsində çalışıb. 1966 ildə A.Tumanovun təşəbbüsü ilə ümumittifaq “Ukrqazprom” ixtisaslaşmış istehsalat idarəsi (sonralar birlik) yaradılıb və o, ömrünün sonunadək həmin quruma rəhbərlik edib. A.Tumanov SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 2 mart 1981 il tarixli qərarı ilə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülüb, bir sıra orden və medallarla təltif olunub. O, 1984 il noyabrın 29-da Kiyevdə vəfat edib və Baykovo məzarlığında dəfn olunub.

Mənbə: Göyçay rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin rəsmi internet səhifəsi // http://goychay.cls.az/more/text/72836;

Туманов Александр Георгиевич // https://warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=20629

oyk., sadə. AR Göyçay r-nunun Qızılağac i.ə.v.-də kənd. Şirvan düzündədir. Yaşayış məntəqələri öz adında ağqoyunlu tayfa ittifaqının asas qollarından biri olan türkman tayfasının adını əks etdirir. XV əsrin sonu – XVI əsrin əvvəllərində isə qızılbaş tayfa ittifaqına daxil olan türkmənlər Səfəvilər dövlətinin siyasi həyatında mühüm rol oynamışlar.

Mənbə: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. II cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 251-252.